واحدهای سنجش طول در اوستا

author

فرزانه گشتاسب استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

Abstract:

دربارة واحد‌های اندازه‌گیری در ایران باستان اطلاعات کمی در دست است. مهم‌ترین متنی که از ایران باستان باقی مانده است، یعنی اوستا، آگاهی چندانی در این باره به دست نمی‌دهد. خوش‌بختانه یکی از فصول فرهنگ‌نامه‌ای کهن، مشتمل بر واژه‌های اوستایی و ترجمة پهلوی آن‌ها، دربردارندة تعدادی از واحدهای سنجش طول در دوران باستان است. در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم، نام واحدهای اندازه‌گیری طول و نسبت آن‌ها با یک‌دیگر به زبان اوستایی و پهلوی آمده است. نام برخی از این مقیاس‌ها در متون اوستایی تک‌آمدند و تنها در این فرهنگ باقی مانده است. به این ‌ترتیب، می‌توان این متن را مهم‌ترین منبعی دانست که دربارة واحدهای اندازه‌گیری در ایران باستان اطلاعاتی به دست می‌دهد. در این مقاله، واحدهای اندازه‌گیری طول، که در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم نام برده و تعریف شده است، به کمک بخش‌های دیگر اوستا و منابع پهلوی و زند طبقه‌بندی و بررسی شده است. نتیجۀ این بررسی و طبقه‌بندی را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد: uz-ašti = 8 ǝrǝzu, dišti = 10 ǝrǝzu, paδa = 16 ǝrǝzu, vībāzu = 2 frabāzu = 4 frarāθni = 8 vitasti = 96 ǝrǝzu, vībāzu = 2 gāiia = 4 frarāθni, gāiia = 3 paδa = 4 vitasti = 48 ǝrǝzu , yujiiasti = 2 daxšmaiti = 4 snaiiasti = 8 tacar = 16 hāθra.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

بررسی واحدهای سنجش وزن، کیل، طول و سطح در تاریخ اقتصادی مسلمانان

full text

سوشیانت در اوستا

واژه سوشیا نت گاهان مفهوم بسیار گسترده ای دارد و منظور دارد از آن بزرگانی است که با گام برداشتن در راه راستی و پیروی از آموزشهای زردشت رهبری جامعه مزداپرست را به دست می گیرند و با خود صلح و آشتی را به ارمغان می اورند. معنای این واژه در اوستای متأخر به تدریج محدود می شود، به گونه ای که در نهایت به لقبی برای منجی آخر زمان – " استوت رته " پیروز – بدل می شود که بنابر باورهای زردشتی سه هزارساله پس...

full text

نامهای اهورامزدا در اوستا

مفهوم خدا جوهرة اصلی و بنیادی ترین مفهوم در بسیاری از متون مقدس از جمله اوستا است. دراین گونه متون، صفات و ویژگی های خداوند از طریق اسماء و نامهایی بیان شده است که هر یکمعرف جنبه ای از وجود خداوند اند. در اوستا نیز خداوند با نا مهای متعددی چون اهورامزدا کهمعرف بالاترین خرد و یکتایی کامل اوست، و نیز صد و یک نام دیگر خوانده شده است. اهورامزدادر گاهان خداوند خرد است که گیتی و مینو را به وسیلة آن م...

full text